ماه مبارک رمضان هم به پایان رسید، ماهی که یک سال انتظارش را کشیده بودیم، ماهی که با هزار و شوق و اشتیاق گویی همین دیروز بود که آغاز شد و ما را وارد فضایی بهشت‌گونه کرد و حالا به یک چشم به هم زدن تمام شد و بیست و نهمین روز از ماه مبارک رمضان نیز در حال گذر از ماست؛ اما عید سعید فطر در پیش روست، عیدی که اهل بیت (ع) آن را بسیار بزرگ شمرده‌اند و از آن با عنوان "روز جایزه" نام برده‌اند. رسول گرامی اسلام حضرت محمد(ص) در حدیثی فرمود: «فإذا کانتْ لیلة الْفطْر و هی تسمّى لیلة الْجوائز أعْطى اللّه الْعاملین أجْرهمْ بغیر حسابٍ؛ و چون شب عید فطر-که شب جوائز نام دارد- فرا رسد، خداوند پاداش عمل‏ کنندگان را بدون حساب و شمارش ببخشد»

اعمال توصیه شده برای شب و روز عید سعید فطر را بر اساس کتاب شریف مفاتیح الجنان می‌خوانید:

 

شب عید فطر:

یکی از شب‌های شریف است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیث بسیاری وارد شده، از جمله در روایت آمده: آن شب کمتر از شب قدر نیست و برای آن چند عمل مستحب است:

اوّل:غسل کردن هنگامی‌ که آفتاب غروب کرد.

دوّم:شب‌زنده‌داری به نماز و دعا و استغفار و درخواست از خداوند و بیتوته [شب‌زنده‌داری] در مسجد.

سوم:پس از نماز مغرب و عشا و نماز صبح و نماز عید بخواند:

اللّٰه أکْبر اللّٰه أکْبر لاإلٰه إلّا اللّٰه واللّٰه أکْبر اللّٰه أکْبر و للّٰه الْحمْد، الْحمْد للّٰه علىٰما هدانا، وله الشّکْر علىٰما أوْلانا.

خدا بزرگ‌تر است، خدا بزرگ‌تر است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‌تر است و خدای را سپاس و سپاس خدای را بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را شکر بر آنچه به ما ارزانی داشت.

چهارم:چون نماز مغرب و نافله آن را خواند، دست‌ها را به جانب آسمان بلند کند و بگوید:

یا ذا الْمنّ والطّوْل، یا ذا الْجود، یا مصْطفی محمّدٍ وناصره صلّ علىٰمحمّدٍ وآل محمّدٍ واغْفرْ لی کلّ ذنْبٍ أحْصیْته و هو عنْدک فی کتابٍ مبینٍ.

ای صاحب نعمت و کرم، ای دارای جود، ای برگزیننده محمّد و ای یاور او، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و بر من بیامرز هر گناهی که شماره نمودی‌اش و آن پیش تو در کتابی آشکار است.

پس به سجده رود و در سجده «صد مرتبه» بگوید: «أتوب إلى اللّٰه؛ به‌سوی خدا می‌پویم»، سپس هر حاجتی که دارد از خدا بخواهد که بخواست خدا برآورده خواهد شد؛

پنجم:امام حسین علیه‌السلام را زیارت کند که فضیلت بسیار دارد.

ششم: 10مرتب ذکر  «یا دائم الفضْل»

هفتم:دو رکعت نماز بجا آورد؛ در رکعت اوّل پس از سوره «حمد»، هزار مرتبه «توحید» و در رکعت دوم «یک مرتبه» بخواند و پس از سلام سر به سجده گذارد و «صد مرتبه» بگوید: «أتوب إلى اللّٰه؛ به‌سوی خدا می‌پویم»، آنگاه بگوید:یا ذا الْمنّ والْجود، یا ذا الْمنّ والطّوْل، یا مصْطفی محمّدٍ صلّى اللّٰه علیْه وآله صلّ علىٰمحمّدٍ وآله وافْعلْ بی کذا وکذا.(بجای «کذاوکذا» حاجات خود را بخواهد)

ای دارای نعمت و جود، ای صاحب بخشش و عطا، ای برگزیننده‌ی محمّد (درود خدا بر او و خاندانش)، بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من چنین و چنان کن. 

هشتم:چهارده رکعت نماز بجای آورد، در هر رکعت سوره «حمد» و «آیت‌الکرسی» و «سه مرتبه» سوره «توحید» را بخواند تا در برابر هر رکعتی ثواب چهل سال عبادت و ثواب عبادت هرکه در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده، برای او باشد.

نهم:شیخ طوسی در کتاب «مصباح» فرموده: که در آخر شب غسل بجای آر و تا طلوع فجر در جای نماز خود بنشین.

 

روز عید فطر:

روز اوّل [شوال که] روز عید فطر است و اعمال آن چند چیز است:

اوّل:پس از نماز صبح و نماز عید، «تکبیراتی که در شب عید» پس از نماز فریضه می‌خواندی، بخوان.

دوم:پس از نماز صبح دعایی را که سید روایت کرده: «اللّٰهمّ إنّی توجّهْت إلیْک بمحمّدٍ أمامی ... إلى آخره»

 بخوان و شیخ خواندن این دعا را پس از نماز عید ذکر کرده.

سوم:کنار گذاشتن زکات فطر پیش از نماز عید، به شرحی که در کتاب‌های فقهی آمده.

بدان ‌که زکات فطر، واجب مؤکد و شرط قبولی روزه ماه رمضان و سبب حفظ انسان تا سال آینده است و حق‌تعالی در این آیه شریفه:﴿قدْ أفْلح منْ تزکّٰى و ذکر اسْم ربّه فصلّٰى﴾ زکات را مقدّم بر نماز ذکر فرموده است.

چهارم:غسل است و بهتر آن است اگر ممکن شود آن را در نهر انجام دهد و وقت آن پس از طلوع فجر است تا زمان بجا آوردن نماز عید، چنان‌که شیخ فرموده و در روایتی آمده است: که غسل را در زیر سقف پوشیده بجا

پنجم:پوشیدن جامه نیکو و بکار بردن بوی خوش، رفتن به صحرا برای بجا آوردن نماز عید در زیر آسمان در غیر شهر مکه.

ششم:افطار کردن پیش از نماز عید، در اول روز و بهتر آن است که با خرما یا شیرینی باشد و شیخ مفید فرموده: خوردن مقدار کمی از تربت سیدالشهدا که از هر دردی شفاست، مستحب است.

هفتم:چون برای رفتن به نماز عید آماده شدی، بیرون نرو مگر پس از طلوع آفتاب و بخوان دعاهایی را که سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» نقل کرده است .

هشتم:خواندن نماز عید است و آن دو رکعت است

پس از نماز عید، دعاهای بسیاری وارد شده که شاید بهترین آنها، «دعای چهل‌وششم» صحیفه کامله سجادیه باشد.

مستحب است نماز عید زیر آسمان و روی زمین بدون فرش واقع شود و از جایگاه نماز، از غیر آن راهی که به نماز آمده بود بازگردد و برای قبول شدن اعمال برای برادران دینی خود دعا کند.

نهم:«حضرت سید الشهداء» را زیارت کند.

دهم:دعای «ندبه» را بخواند.