حجت الاسلام و المسلمین الماسی در این جلسه به شرح و تبیین بخش اول خطبه 162 نهج البلاغه پرداخت. ایشان خاطر نشان کرد حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام این خطبه را در سال 31 هجری قبل از شروع جنگ صفین قرائت نموده اند.

 

و من کلام له (علیه السلام) لبعض أصحابه و قد سأله: کیف دفعکم قومکم عن هذا المقام و أنتم أحقّ به؟ فقال:

یا أخا بنی أسدٍ، إنّک لقلق الْوضین، ترْسل فی غیْر سددٍ، و لک بعْد ذمامة الصّهْر و حقّ الْمسْألة، و قد اسْتعْلمْت فاعْلمْ: أمّا الاسْتبْداد علیْنا بهذا الْمقام -و نحْن الْأعْلوْن نسباً و الْأشدّون بالرّسول (صلی الله علیه وآله) نوْطاً- فإنّها کانتْ أثرةً شحّتْ علیْها نفوس قوْمٍ و سختْ عنْها نفوس آخرین؛ و الْحکم اللّه و الْمعْود إلیْه یوْم الْقیامة.

سخنى از آن حضرت (ع) به یکى از اصحابش که از او پرسید: چگونه قومتان شما را از این مقام [یعنى خلافت] باز داشتند، در حالى که، از دیگران سزاوارتر بدان بودید چنین پاسخ داد:

اى برادر اسدى بر مرکبى سوار شده اى که تنگش سست است و لغزان و زمام آن رها کرده اى که به هرجاى که خواهد برود. ولى تو را حق خویشاوندى و پرسیدن است.

مى خواهى از حقیقتى آگاه شوى، پس بدان، که آن زورگویى و خودکامگى که در امر خلافت با ما نمودند -در حالى که ما به نسب برتر از آنها بودیم و با رسول الله (ص) پیوند استوارترى داشتیم- بدان سبب بود، که امر خلافت مقامى رغبت افزاست. گروهى سخت بدان آزمند شدند و گروهى سخاوت ورزیدند و از آن چشم پوشیدند. داورى با خداست و جاى داورى، بازگشتنگاه قیامت است.

آقای دکتر الماسی در تبیین این خطبه بیان نمود همان گونه که ذکر شد امام علی علیه السلام این سخن را در پاسخ کسى فرمود، که از آن حضرت پرسید: با تمام شایستگى هایى که در شما وجود دارد، چرا این قوم، خلافت را به دیگرى سپردند؟ امام علی علیه السلام در پاسخ، به شخص سوال کننده می فرمایند هر چند که شما دچار اضطراب فکری شده ای و این شبهه، شبهه محکمی نیست ولی چون شخص سوال کننده حقی بر سوال شونده دارد و اینکه داماد ما هستی پاسخ شما را می دهم و حضرت به دو نکته مهم اشاره مى کنند که دو بخش این گفتار را تشکیل مى دهد: نخست: به علت اصلى این موضوع که همان بخل و انحصارطلبى و دنیاپرستى بود اشاره مى فرماید و در بخش بعد مى فرماید: تو از گذشته و آغاز خلافت تعجب مى کنى بیا و امروز را تماشا کن که گروهى معاویه را پذیرفتند و به دنبال او افتادند؛ در حالى که هیچ گونه صلاحیتى براى این مقام ندارد و اصلًا قابل قیاس با من نیستو ما در واکنش به این موضوع سخاوتنمندانه عمل نمودیم و بخاطر مصالح دین و جامعه از کنار یک سری مسایل گذشتیم ولی بدان که خدای متعال علیم است و به حق اجابت می کند.