جلسه ی دوازدهم از سلسه جلسات اخلاق با تدریس حجت الاسلام والمسلمین حسینی نماینده ولی فقیه و امام جمعه محترم شهرستان کاشان  یکشنبه مورخ 1402/11/08در سالن طبیب با حضور اساتید و کارمندان و دانشجویان برگزار شد.

حجت الاسلام والمسلمین سید سعید حسینی نماینده ولی فقیه و امام جمعه محترم شهرستان کاشان در شرح خطبه ی اول نهج البلاغه شریف ابتدا به مرور نکات و مطالب جلسه ی قبل پرداختند و جلسه ی 12 را با جمله ی کمال توحیده الاخلاص له و شرح آن آغاز کردند.

ایشان فرمودند : این بحث بین شارحان نهج البلاغه مطرح هست که این اخلاص چه اخلاصی است که در این رابطه دو نظریه وجود دارد:

1. نظریه ی اول :  بیان می کند منظور اخلاص عملی است
2. نظریه ی دوم :  بیان میکند اخلاص اعتقادی است

مثالی که برای اخلاص عملی می زنند آیات 2 و 3 سوره ی مبارکه زمر است آیه 2 سوره ی زمر خطاب به پیامبر : فاعْبد اللّه مخْلصًا له الدّین و آیه ی 3 : ألا للّه الدّین الْخالص

مرحوم علامه جوادی آملی شرح این آیه را در المیزان ج17 ص 232 می فرمایند : من با توجه به صدر و ذیل آیه احتمال به نظریه ی اول را دارم اما بعضی دیگر نظریه ی دوم را هم بیان میکنند ، علامه می فرمایند این دین یعنی عبادت اما دیگران گفته اند منظور سبک زندگی دینی است

در تحلیل آیه ی 3 بیان شده که آیه ی قبل یعنی آیه ی 2 خطاب به پیامبر بود و جمله ی بعدی یعنی آیه سوم را به صورت کلی به همه گفته اند این جمله واجب می کند هر کس این ندا را میشنود عبادت کند.

نظریه ی علامه :" کمال توحید خدا این است که انسان در عبادتش خالص باشد"

ابن میثم در شرحشان بر نهج البلاغه در ص82 می فرمایند:

منظور از این عبارت که حضرت امیر فرمودند( اخلاص داشته باشید) یعنی عارف حقیقی وقتی جلال و عظمت خداوند را میبیند دیگر بر ما سوی الله التفات ندارد ، اگر توجه داشته باشد به غیر از خدا یعنی او هنوز به وصول الی الله نرسیده است.

 

حجت الاسلام حسینی در ادامه ی مطلب بیان شده در رابطه با وصول الی الله بیان کردند برای وصول الی الله دو مورد بیان شده :

1. یکی درباره ی نماز شب آمده از امام حسن عسگری : إنّ الوصول الی الله سفرٌ لا یدرک الاّ بالامتطاء اللیل
2. دیگری در رابطه با ماه رجب است که در حدیث قدسی آمده : جعلت هذا الشّهر (رجب) حبلاً بینی و بین عبادی فمن اعتصم به وصل بی

آیت الله جوادی می فرمایند من با توجه به همه ی قرائن قبلی و بعدی در اینجا منظور حضرت امیر (ع)  از" کمال توحید خدا ، اخلاص برای اوست" نظر بر این دارم که منظور اعتقادی است.( انسان موحد حقیقی نظام هستی را برای خدا و در اختیار خدا میداند .)

 

حجت الاسلام حسینی بعد از بیان این موارد نکته ی بعد را اختصاص به استغفار دادند :

ایشان بیان کردند پیامبر در رابطه با استغفار در حدیث آورده اند إنّه لیغان علیٰ قلْبی و إنّی لاسْتغْفرالله بالنّهار سبْعین مرّة

سوال مطرح شده در اینجا بر توجیه استغفار نبوی است :

جناب شبر ذیل سوره نصر و آیه (فسبّحْ بحمْد ربّک واسْتغْفرْه) و عبارت (واستغفره) 3 نظریه را در رابطه با استغفار پیامبر بیان میکنند:

1. برخی گفته اند برای ترک اولی است
2. بعضی گفته اند برای گناهان امت است
3. مرحوم شبر می فرمایند این استغفار برای انقطاع الی الله است

رهبر معظم انقلاب نیز مدتی قبل فرمودند : چون ما نمیتوانیم حق عبادت خدای متعال را به جا بیاوریم از آن استغفار می کنیم

امام راحل در این باره یک نکته ای دارند که در اربعین حدیث می فرمایند : پیامبر مشاهده ی وحدث از طریق کثرات داشتند و این را غباری می دانند که از آن جهت پیامبر استغفار می کردند( تمام مخلوقات مظهر خدا هستند)