اعمال شب و روز عید غدیر





ای علی تو نشان هدایت این امتی؛ هر کس تو را دوست بدارد، رستگار شود و هر کس تو را دشمن بدارد، به هلاکت افتد. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)



خداوند پس از غدیر خم برای کسی حجت و عذری باقی نگذاشت.  حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام)



شب هیجدهم ذیحجه، شب عید غدیر و شب با شرافتى است سیّد در اقبال دوازده رکعت نماز به یک سلام به کیفیتى مخصوص براى این شب با دعائى نقل کرده است. علاقمندان می‌توانند به کتاب اقبال رجوع کنند.



روز هیجدهم روز عید غدیر و عید الله الاکْبرْ و عید آل محمّد (علیهم السلام) است و عظیم‌ترین اعیاد است و خداوند مبعوث نفرموده پیغمبرى را مگر آن که این روز را عید گرفته است و حرمت آن را دانسته است. روز عید غدیر نامش در آسمان روز عهد معهود است و نامش در زمین روز میثاق ماخوذ و جمع مشهود است.







اعمال این روز چند چیز است:



1- روزه که کفّاره شصت سال گناه است و در روایتی دیگر آمده که برابر است با روزه تمام عمر و معادل است با صد حجّ و صد عمره.



2- انجام غسل .



3- زیارت حضرت علی (علیه السلام) و سزاوار است که انسان هر کجا باشد سعى کند خود را به قبر مطهر آن حضرت برساند. براى امام در این روز، سه زیارت مخصوصه نقل شده که یکى از آنها زیارت معروفه به "امین الله" است که از نزدیک و دور خوانده مى‌شود و آن از زیارات جامعه مطلقه است.



4- اقامه دو رکعت نماز به مانند نماز صبح. و پس از نماز به سجده رود و صد مرتبه شکر خدا کند سپس سر از سجده بردارد و دعای زیر خوانده شود:



اللّهمّ انّى اسْئلک بانّ لک الْحمْد وحْدک لا شریک لک و انّک  واحدٌ احدٌ صمدٌ لمْ تلدْ و لمْ تولدْ و لمْ یکنْ لک کفواً احدٌ و انّ محمّداً عبْدک و رسولک صلواتک علیْه و اله یا منْ هو کلّ یوْمٍ فى شاْنٍ کما کان منْ شاْنک انْ تفضّلْت علىّ بانْ جعلْتنى منْ اهْل  اجابتک و اهْل دینک و اهْل دعْوتک و وفّقْتنى لذلک فى مبْتدء خلْقى تفضّلاً منْک و کرماً و جوداً ثمّ ارْدفْت الْفضْل فضْلاً والْجود جوداً والْکرم کرماً راْفةً منْک و رحْمةً الى انْ جدّدْت ذلک الْعهْد لى تجْدیداً بعْد تجدیدک خلْقى و کنْت نسْیاً منْسیّاً ناسیاً ساهیاً غافلاً فاتْممْت نعْمتک بانْ ذکّرْتنى ذلک و مننْت به علىّ و هدیْتنى له فلیکنْ منْ شاْنک یا الهى و سیّدى و مولاى انْ تتمّ لى ذلک ولا تسْلبنیه حتّى تتوفّانى على ذلک و انت عنّى راضٍ فانّک احقّ

المنعمین انْ تتمّ نعمتک علىّ اللّهمّ سمعْنا و اطعْنا و اجبْنا داعیک بمنّک فلک الْحمْد غفْرانک ربّنا و الیک المصیر امنّا باللّه وحده لا شریک له و برسوله محمّدٍ صلّى الله علیْه و اله و صدّقْنا و اجبْنا داعى الله واتّبعْنا الرّسول فى موالاة موْلینا و موْلى الْمؤْمنین امیرالمؤْمنین علىّ بْن ابیطالبٍ عبْداللّه واخى رسوله والصّدّیق الاْکْبر والحجّة على بریّته المؤیّد به نبیّه و دینه الْحقّ الْمبین علماً لدین الله و خازناً لعلْمه و عیْبة غیْب الله و موْضع سرّ الله و امین الله على

خلْقه و شاهده فى بریّته اللّهمّ ربّنا انّنا سمعْنا منادیاً ینادى للایمان انْ امنوا بربّکمْ فامنّا ربّنا فاغْفرْلنا ذنوبنا و کفّرْ عنّا

سیّئاتنا و توفّنا مع الاْبْرار ربّنا و اتنا ما وعدْتنا على رسلک ولا تخْزنا یوْم الْقیمة انّک لا تخْلف الْمیعاد فانّا یا ربّنا بمنّک و لطْفک اجبْنا داعیک واتّبعْنا الرّسول و صدّقْناه و صدّقْنا موْلى الْمؤْمنین و کفرْنا بالجبْت والطّاغوت فولّنا ما تولّیْنا واحْشرْنا مع ائمّتنا فانّا بهمْ مؤْمنون موقنون و لهمْ مسلّمون امنّا بسرّهمْ و علانیتهمْ و شاهدهمْ و غائبهمْ وحیّهمْ و میّتهمْ و رضینا بهمْ ائمّةً و قادةً و سادةً و حسْبنا بهمْ بیْننا و بیْن الله دون خلْقه لا نبْتغى بهمْ بدلاً ولا نتّخذ منْ دونهمْ ولیجةً و برئْنا الى الله منْ کلّ منْ نصب لهمْ حرْباً من الْجنّ والاْنْس من الاْوّلین والاْ خرین و کفرْنا بالْجبْت والطّاغوت

والاوثان الارْبعة و اشْیاعهمْ و اتْباعهمْ و کلّ منْ والاهمْ من الْجنّ والاْنْس منْ اوّل الدّهر الى آخره اللّهمّ انّا نشْهدک انّا ندین بما دان به محمّدٌ و ال محمّدٍ صلّى الله علیْه و علیْهمْ و قوْلنا ما قالوا و دیننا ما دانوا به ما قالوا به قلْنا و ما دانوا

ه دنّا و ما انْکروا انْکرْنا و منْ والوْا والیْنا و منْ عادوْا عادیْنا و منْ لعنوا لعنّا و منْ تبرّؤا منْه تبرّاْنا [منْه] و منْ ترحّموا علیْه ترحّمْنا علیْه آمنّا و سلّمْنا و رضینا واتّبعْنا موالینا صلوات اللّه علیْهمْ اللّهمّ فتمّمْ لنا ذلک ولا تسْلبْناه واجْعلْه مسْتقرّاً ثابتاً عنْدنا ولا تجْعلْه مسْتعاراً و احْینا ما احْییْتنا علیْه و امتْنا اذا امتّنا علیْه محمّدٍ ائمّتنا فبهمْ ناْتمّ و ایّاهمْ نوالى و عدوّهمْ عدوّ الله نعادى ال فاجْعلْنا معهمْ فى الدّنْیا والاّْخرة و من الْمقرّبین فانّ ا بذلک راضون یا ارْحم الرّاحمین .





پس از این دعا باز به سجده رود و صد مرتبه ذکر «الْحمْدللّه» و صد مرتبه ذکر «شکْراًللّه» بگوید و روایت شده که هر کس این عمل را بجا آورد ثواب کسى داشته باشد که در روز عید غدیر نزد حضرت رسول خدا (صلّى اللّه علیه و اله) حاضر شده باشد و با آن حضرت بر ولایت بیعت کرده باشد. بهتر است این نماز نزدیک ظهر اقامه شود که پیامبر اکرم در آن ساعت امیرالمؤ منین علی (علیه السلام) را در غدیر خمّ به امامت و خلافت براى مردم نصب فرمود و در رکعت اوّل سوره قدر و در رکعت دوم سوره توحید خوانده شود .



5- پس از غسل، نیم ساعت به ظهر مانده دو رکعت اقامه شود. در هر رکعت حمد یک مرتبه و سوره توحید ده مرتبه و آیة الکرسى ده مرتبه و سوره قدر ده مرتبه خوانده شود که ارزش این نماز برابر است با صد هزار حجّ و صد هزار عمره است و باعث برآوردن شدن حوائج دنیا و آخرت می‌شود. بهتر است که بعد از این نماز این دعا را خوانده شود: ربّنا انّنا سمعْنا منادیاً ... "الدّعاء بطوله     .



6- خواندن دعای ندبه .



7- خواندن دعایی که سید بن طاووس از شیخ مفید نقل کرده است :



اللّهمّ انّى اسْئلک بحقّ محمّدٍ نبیّک و علىٍّ ولیّک والشّاْن والْقدْر الّذى خصصْتهما به دون خلْقک انْ تصلّى على محمّدٍ و علی و انْ تبْدء بهما فى کلّ خیْرٍ عاجلٍ اللّهمّ صلّ على محمّدٍ و ال محمّدٍ الاْئمّة الْقادة والدّعاة السّادة والنّجوم الزّاهرة والاْعْلام الْباهرة وساسة الْعباد و ارْکان الْبلاد والنّاقة الْمرْسلة والسّفینة النّاجیة الْجاریة فى الْلّجج الْغامرة اللّهمّ صلّ على محمّدٍ و ال محمّدٍ خزّان علْمک و ارْکان توْحیدک و دعآئم دینک و معادن کرامتک و صفْوتک منْ بریّتک و خیرتک منْ خلْقک الاْتْقیآء الاْنْقیآء النّجبآء الاْبْرار والْباب الْمبْتلى به النّاس منْ اتاه نجى و منْ اباه هوى اللّهمّ صلّ على

محمّدٍ و ال محمّدٍ اهْل الذّکْر الّذین امرْت بمسْئلتهمْ و ذوى  الْقرْبى الّذین امرْت بمودّتهمْ و فرضْت حقّهمْ و جعلْت الْجنّة معاد من اقْتصّ اثارهمْ اللّهمّ صلّ على محمّدٍ و ال محمّدٍ کما امروا بطاعتک و نهوْا عنْ معْصیتک و دلّوا عبادک على وحْدانیّتک اللّهمّ انّى اسْئلک بحقّ محمّدٍ نبیّک و نجیبک و صفْوتک و امینک و رسولک الى خلْقک و بحقّ امیرالْمؤْمنین و یعْسوب الدّین و قاّئد الْغرّ الْمحجّلین الْوصىّ الْوفىّ والصّدّیق الاْکْبر والْفاروق بیْن الْحقّ والْباطل والشّاهد لک والدّالّ علیْک والصّادع بامْرک والْمجاهد فى سبیلک لمْ تاْخذْه فیک لوْمة لاّئمٍ انْ تصلّى على محمّدٍ و ال محمّدٍ و انْ تجْعلنى فى هذا الْیوْم الّذى عقدْت فیه  لولیّک الْعهْد فى اعْناق خلْقک واکْملْت لهم الّدین من الْعارفین بحرْمته والْمقرّین بفضْله منْ عتقآئک و طلقائک من النّار ولا  تشْمتْ بى حاسدى النّعم اللّهمّ فکما جعلْته عیدک الاْکْبر و سمّیْته فى السّمآء یوْم الْعهْد الْمعْهود و فى الاْرْض یوْم الْمیثاق الْماْخوذ والجمْع المسْئول صلّ على محمّدٍ و ال محمّدٍ و اقْررْ به عیوننا واجْمعْ به شمْلنا ولا تضلّنا بعْد اذْ هدیْتنا واجْعلْنا لانْعمک من الشّاکرین یا ارْحم الرّاحمین الْحمْدللّه الّذى عرّفنا فضْل هذا الْیوْم و بصّرنا حرْمته و  کرّمنا به و شرّفنا بمعْرفته و هدانا بنوره یا رسول اللّه یا امیرالْمؤْمنین علیْکما و على عتْرتکما و على محبّیکما منّى افْضل السّلام ما بقى اللّیْل والنّهار و بکما اتوجّه الى الله ربّى و ربّکما فى نجاح طلبتى و قضآء حوآئجى و تیْسیر امورى اللّهمّ انّى اسْئلک بحقّ محمّدٍ و ال محمّدٍ انْ تصلّى على محمّدٍ و ال محمّدٍ و انْ تلْعن منْ جحد حقّ هذا الْیوْم و انْکر حرْمته فصدّ عنْ سبیلک لاطْفآء نورک فابى الله الاّ انْ یتمّ نوره اللّهمّ فرّجْ عنْ اهْل بیْت محمّدٍ نبیّک واکْشفْ عنْهمْ و بهمْ عن الْمؤْمنین الْکربات اللّهمّ امْلاء الاْرْض بهمْ عدْلاً کما ملئتْ ظلْماً و جوْراً و انْجزْ لهمْ ما وعدْتهمْ انّک لا تخْلف الْمیعاد



 

8- در هنگام ملاقات مومنین به عنوان تهنیت جمله ذیل را بگوییم.



الْحمْد للّه الّذى جعلنا من الْمتمسّکین بولایة امیرالْمؤْمنین والاْئمّة علیْهم السّلام



ستایش خاص خدایى است که قرار داد ما را از تمسک جویان به ولایت امیرمؤ منان و سایر امامان علیهم السلام



و نیز بخواند: الْحمْد للّه الّذى اکْرمنا بهذا الْیوْم و جعلنا من الْموفین بعهْده الیْنا و میثاقه الّذى واثقنا به منْ ولایة ولاة امْره والْقوّام بقسْطه و لمْ یجْعلْنا من الْجاحدین والْمکذّبین بیوْم الدّین .



ستایش خاص خدایى است که گرامى داشت ما را به این روز و قرارمان داد از وفاکنندگان به عهدى که با ما کرده بود و پیمانى که با ما بسته بود از ولایت سرپرستان امر دین او و برپادارندگان عدلش و قرارمان نداد از منکران و تکذیب کنندگان روز جزا



9- صد بار این ذکر گفته شود: الْحمْدللّه الّذى جعل کمال دینه و تمام نعْمته بولایة امیر الْمؤ منین علىّ بْن ابى طالبٍ علیْه السّلام .







در این روز شریف پوشیدن لباس نیکو و زینت کردن و استفاده کردن از عطر و شادى کردن شیعیان امیرالمؤ منین (علیه السلام) و عفو و بخشش از تقصیرات ایشان و برآوردن حاجات ایشان و صله ارحام و توسعه بر عیال و اطعام مؤمنان و افطار دادن روزه‌داران و مصافحه با مؤمنین و رفتن به زیارت ایشان و تبسّم کردن بر رویشان و هدیه فرستادن بر ایشان و شکر الهى به جا آوردن به جهت نعمت بزرگ ولایت و بسیار فرستادن صلوات و عبادات کردن فضیلت بسیار دارند.



روز عید غدیر روز برطرف شدن غم‌هاى مومنین است. این روز، روزى است که حضرت موسى علیه‌السلام بر ساحران غلبه کرد و خداوند آتش را بر ابراهیم خلیل (علیه السلام) سرد و گلستان کرد. و حضرت موسى (علیه السلام) یوشع بن نون را وصىّ خود گردانیده و حضرت عیسى علیه السلام شمعون الصّفا را وصىّ خود قرار داده و حضرت سلیمان (علیه السلام) رعیّت خود را بر استخلاف اصف بن برْخیا اشهاد کرد.



10- در این روز خواندن عقد اخوّت با برادران مؤمن سفارش شده و کیفیّت آن به نحوى که شیخ در مستدرک وسایل از کتاب زاد الفردوس نقل فرموده چنین است که دست راست خود را بر دست راست برادر مؤمن خود گذاشته و بگوید:



و اخیْتک فى الله و صافیْتک فى اللّه و صافحْتک فى اللّه و عاهدْت اللّه



و ملاّئکته و کتبه و رسله و انْبی آئه والاْئمّة الْمعْصومین علیْهم السّلام



على انّى انْ کنْت منْ اهْل الْجنّة والشّفاعة و اذن لى بانْ



ادْخل الْجنّة لا ادْخلها الاّ و انْت معى          



آنگاه برادر مؤمن بگوید: قبلْت ؛ قبول کردم